شرح حدیث «عقل و جهل، دوست و دشمن آدمی»
سند حدیث
مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ ابْنِ فَضَّالٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ الْجَهْمِ قَالَ سَمِعْتُ الرِّضَا علیه السلام يَقُولُ:
متن حدیث
صَدِيقُ كُلِّ امْرِئٍ عَقْلُهُ وَ عَدُوُّهُ جَهْلُهُ.
ترجمه حدیث
دوست هر فردی عقل او و دشمنش نادانی اوست.
نکات و توضیحات
وجه شباهت دوست و دشمن و عقل و جهل:
در روایتی در همین کتاب کافی امام باقر(علیه السلام) می فرماید: اتَّبِعْ مَنْ يُبْكِيكَ وَ هُوَ لَكَ نَاصِحٌ وَ لَا تَتَّبِعْ مَنْ يُضْحِكُكَ وَ هُوَ لَكَ غَاشٌّ: از کسی تبعیت کن که تو را می گریاند و او خیرخواه توست، و تبعیت نکن از کسی که تو را می خنداند و آن دشمن توست.[1] و از اینجا وجه شبه بین دوست و دشمن و عقل و جهل مشخص می شود، چرا که عقل بدی ها را مشخص می کند و انسان را به تفکر وا می دارد و جهل بدی ها را خوب جلوه می کند.
[1] الکافی، ج2، ص638