شرح حدیث «دعای مستجاب بعد از انجام واجب»
سند حدیث
وَ بِإِسْنَادِهِ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آله:
متن حدیث
مَنْ أَدَّى فَرِيضَةً فَلَهُ عِنْدَ اللَّهِ دَعْوَةٌ مُسْتَجَابَةٌ.
ترجمه حدیث
آنکه ادا کند فریضه ای را، پس(در نتیجه آن) در نزد خداوند خواسته مستجابی را دارد.
نکات و توضیحات
أدی:
اداء به معنای دفع، انجام و رساندن حق است و بنابراین نماز حقی است که خداوند متعال بر گردن ما دارد و ما نسبت به خداوند مسئول هستیم که این حق را به جا آوریم.
نکته دیگر اینکه حق باید به صورت کامل و صحیح به جا آورده شود همانند امانتی که نمی توان به صورت ناقص و معیوب ادا نمود و باید به صورت کامل و صحیح ادا گردد؛ در واجبات نیز اینچنین است و فریضه همانند نماز و… باید به صورت صحیح و کامل انجام گردد تا اینچنین اثری داشته باشد.
فله:
نتیجه و اثر این اداء هدیه خداوند متعال و استجابت دعا است کما اینکه شیخ طوسی روایتی شبیه به این را با اضافه عبارت فِي أَثَرِهَا[1] نقل می نماید.
همانند پدری که فرزند را تشویق به انجام کاری می کند و برای آن جایزه و پاداشی قرار می دهد و خداوند نیز انگیزه ای برای مؤمن قرار می دهد.
بنابراین مؤمن اگر حاجتی دارد، فریضه ای که بر گردن دارد را ادا می نماید و سپس خواسته خود را از خداوند درخواست می نماید.
مستجابه:
باید توجه داشت که اصل استجابت دعا دارای شرایط، اقتضائات، بسترها و موانعی است که باید برای استجابت ملاحظه گردد؛ کما اینکه اشعثیات یا جعفریات نیز عبارت فَإِنْ شَاءَ عَجَّلَهَا لَهُ فِي الدُّنْيَا وَ إِنْ شَاءَ أَخَّرَهَا لَهُ فِي الْآخِرَةِ[2] را اضافه نقل می کند.
[1] الأمالي طوسي، ص289
[2] الجعفريات(الأشعثيات)، ص222